psikodiagnoz

AÇIKLAMA

           Psikologun spordaki en temel uygulamalarından biri, hatta en önemli ve ilki psikodiagnozdur.

   Psikodiagnoz sadece sporcuların psikolojik özelliklerini incelemek için değil aynı zamanda sporcuların ruhsal-bedensel gelişim ve başarılarının izlenmesi ve  inşasında  önemli bir yer tutmaktadır. Psikotanısal malzemeler sporcuya nasıl yaklaşılması ve  grupta kişiler arası ilşkiler gelişimi açısından  ne tür bir yol izlenmesi gerektiğini bize sunar.

   Psikodiagnoz  psikologun elindeki pusula  gibidir. Uygulamada bir spor psikologunun elinde olması gereken ve daha sonraları ne yöne gideceği ve neler yapması gerektiğini gösteren bir haritadır.

   Spor psikologunun sporcuya rastgele bir program çizmemesi için önce belli objektif ölçümler yapılmalı, sporcunun sahip olduğu karakter -kişilik analizi, hangi yapıda olduğu, içe -dışa dönüklüğü, kişi spor hayatının başlangıcındaysa hangi spor dalına yönelmesinin daha uygun olduğunun belirlenmesi , kişinin  ilerdeki  spor hayatı açısından elzemdir.çocuklar spora yönlendirilirken önce bu tür ölçümler yapılıp belli spor dallarına yönlendirilirse çok daha başarılı sporcular yetiştirebiliriz.çünkü insanın sahip olduğu kişilik yapısının seçtiği spor türüne ve performansına etkisi son derecede önemlidir. Örneğin grupla iletişimde güçlük çeken biri kişi bireysel sporlarda daha başarılı olabilirken bu kişiyi  futbol-voleybol gibi kollektif spor dallarına yönlendirmek başarısızlığın ilk adımı sayılır. Bu açıdan psikolojik değerlendirme ve ölçüm yapmadan işe girişen bir psikolog okyanusta rastgele hareket eden bir gemi gibidir.

Psikolojik ölçümün uygulanması :

  • Kişinin yönelim ve ilgi lanlarının belirlenmesi için metodlar(K.K Platonov.1 kişilik testi vb.)

  • Kişilik mizaç yapısıının belşrlenmesi (Ayzenk testi vb diğer kişilik testleri)

  • Hafıza algı dikkat gibi zihinsel süreçlerin belirlenmesi

  • Sosyometrik değerlendirme( sporcunun kişilik yapısının grup içindeki yerini belirleme)

  • Kişinin Bilişsel becerilerinin öğrenilmesi

  • Kişinin yaratıcılık kabiliyetlerinin belirlenmesi

  • Psikomotor koordinasyon ve hareket becerileri için gerekli metodlar

  • Duygu ve irade alanları ile ilgili çalışma

 

 

Bu ölçümlerle varacağımız yer psikogramdır. Psikogram; bir kişinin psikolojik portresi, belirli testler yardımıyla psikolojik grafiğinin oluşturulmasıdır.


* Dipnot: Psikodiagnoz kelimesininin Türkçede ki karşılığı ''psiko teşhis- tanı'' dır. ama ben bu terimi yabancı dilde olduğu gibi yazdım. çünkü ülkemizde teşhisin sadece tıp doktorları tarafından konulabileceğine dair bir anlayış mevcuttur. vahim olan şey ise sadece halkın değil aynı zamanda okumuş, eğitimli camianın aynı düşüncede olmasıdır. Oysa ki sosyolojik bir teşhisi, bir tıp doktoru değil sosyolog koyar. çevreyle iilgili bir teşhisi ise çevre mühendisi.psikolojik bir durumun teşhisi psikologun yetkisindedir. Bu teşhisi psikolog rastgele durum değerlendirmesiyle değil belli test ve ölçümlerle elde eder.Bilimselliği de burdan gelir. Bazı kavramların yerine oturması ve kullanımı tabiiki zaman almaktadır. bizim ülkemizde de umarım zamanla doğru kullanımı yerini bulur..